Дайджест мазмұны
- Боливия пандемиямен күресу үшін ДСҰ-ның икемді мүмкіндіктерін пайдалану арқылы вакцинаны импорттау қажеттілігін атап өтті
- Қызмет көрсету саласындағы ішкі реттеу бойынша келіссөздерге қатысушылар ұлттық тәжірибелерімен бөлісті
- Балық шаруашылығын субсидиялау жөніндегі келіссөздердің төрағасы министрлердің шілде айындағы кездесуі қарсаңында жаңа мәтін ұсынды
Боливия Үкіметі ДСҰ-ға COVID-19 вакцинасын елге импорттау қажеттілігі туралы ресми түрде хабарлады, бұл пандемиямен күресу үшін ДСҰ-ның зияткерлік меншік ережелеріндегі икемді мүмкіндіктерді пайдалануға тағы бір қадам жасады.
Боливия ДСҰ-ға зияткерлік меншік құқықтарының сауда аспектілері жөніндегі келісімге (ТРИПС келісімі) 2017 жылғы өзгерістермен енгізілген құқықтық жүйеге сәйкес вакцинаның 15 миллион дозасын импорттау қажеттігі туралы хабарлады. ТРИПС келісімінің 31bis-бабын құрған бұл өзгерістер импортқа тәуелді елдер үшін арзан дәрі-дәрмектерге, вакциналарға және басқа да фармацевтикалық өнімдерге қол жеткізу үшін қосымша құқықтық жолды қамтамасыз етеді.
Боливия туралы хабарлама ДСҰ-ның кез-келген 50-ге жуық мүшесінен қажетті вакциналарды импорттауға мүмкіндік береді, олар осы жүйе арқылы мәжбүрлі лицензия бойынша дайындалған дәрі-дәрмектерді өндіруге және экспорттауға қатысты ішкі заңдарды қабылдады.
«Бұл ТРИПС келісімі аясында қол жетімді құралдарды COVID-19 пандемиясымен күресу үшін қолдануға тырысатын ДСҰ мүшесінің мысалы, мүшелер ТРИПС келісімінің ережелерінен бас тарту туралы ұсыныс арқылы осындай мүмкіндіктердің ауқымын кеңейтуге ұмтылады», – деді Энтони Таубман, ДСҰ зияткерлік меншік бөлімінің директоры. «Бұл қадам неғұрлым кең процесс болуы мүмкін практикалық компонент болып табылады, оның аясында елдер өздерінің шұғыл қажеттіліктері туралы белгі береді және халықаралық серіктестердің бірлескен үйлестірілген әрекеттерін қолдайды».
ТРИПС кеңесінің мүшелері ДСҰ Хатшылығын мәжбүрлі лицензия бойынша өндірілген фармацевтикалық өнімдерді импорттау жүйесін пайдалануды жеңілдету үшін кез-келген қажетті техникалық көмек көрсетуге шақырды.
10 мамырда қызмет көрсету саласындағы ішкі реттеу жөніндегі келіссөздерге қатысушы ДСҰ мүшелері осындай ережелерді ұлттық деңгейде қалай іске асыратыны туралы айтып берді. Жүргізілетін келіссөздердің міндеті бизнесті жүргізуге жұмсалатын шығындарды азайту және көрсетілетін қызметтердің халықаралық саудасын жеңілдету үшін рұқсаттар беру рәсімдерінің ашықтығын және болжамдылығын арттыру болып табылады.
Әлемдік қызметтер саудасының 70 пайыздан астамын құрайтын келіссөздерге қатысушылар лицензиялық және біліктілік талаптары мен рәсімдеріне, сондай-ақ қызметтер көрсету саласындағы техникалық стандарттарға қатысты бірқатар ережелерді келісуге жақын. Келіссөздер мәтіні шараларды жергілікті деңгейде имплементациялауда үкіметтерге көмек көрсету үшін икемді мүмкіндіктерді қамтиды, бұл ретте өзінің ұлттық саясат мақсаттарына қол жеткізуде еркін болып қала береді.
Мақсат – 30 қарашадан 3 желтоқсанға дейін Женевада өткізу жоспарланған министрлердің он екінші конференциясында (МК12) қызмет көрсету саласындағы ішкі реттеу бойынша нәтижелерге қол жеткізу. Коста-Риканың үйлестірушісі Джайме Коги барлық делегацияларды «оптимистік хабарламалардан нақты іс-әрекеттерге қазір және жазғы демалыстың басталуына дейін көшуге» шақырды. Қазіргі уақытта топқа ДСҰ-ның 63 мүшесі – яғни, дамушы елдер сияқты дамыған елдер де кіреді.
Канада қаржы институттары суперинтендантының басқармасы (ҚИСБ) бақылайтын реттеуші органдардың рұқсаттарын алуға арналған өтінімдерді өңдеудің стандартталған жүйесін ұсынды. Ерекшеліктер өнеркәсіптік сектормен консультацияда әзірленген басшылық қағидаттары мен нұсқаулықтарды қоса алғанда, барлық талаптар мен рәсімдердің жалпыға бірдей қол жетімділігін қамтиды. Өтініш беру процесі ҚИСБ мен өтініш берушілер арасындағы тұрақты байланыс арқылы да жеңілдейді.
Жапония техникалық стандарттарды әзірлеу рәсімдері келіссөздер мәнмәтінінде әзірленген ережелерде көзделгендей, ашықтықты және болжамдылықты арттыру және мүдделі тараптардың құқықтары мен мүдделерін қорғау мақсатында қоғамдық талқылау үшін ашық екенін атап өтті. Сонымен қатар, рұқсаттарды алуға қойылатын талаптар тиісті веб-сайттарда жарияланады, ал өтінімдерді өңдеудің стандартты мерзімдері болжамдылықты арттыру үшін алдын-ала жарияланады.
Еуропалық Одақ (ЕО) талқыланатын ережелер мен ЕО-ның қызметтер саудасы туралы директивасы арасындағы ұқсастықты атап өтті, ол рұқсаттар беру жүйелері қызметтер саудасы үшін негізсіз кедергілер ретінде пайдаланылмауын қамтамасыз етуге бағытталған. ЕО-ға мүше мемлекеттердің рұқсаттарын алу рәсімдері анық және ашық болу мен қызметтерді жеткізушілерге әділ қарым-қатынасты қамтамасыз ету үшін объективті және бейтарап түрде қолданылуға тиіс. ЕО-да қызметтер саудасы рәсімдерді жеңілдету және оңтайландыру нәтижесінде өсті, бұл қызмет экспорттаушыларға да, отандық жеткізушілерге де, әсіресе шағын және орта кәсіпорындарға да пайдалы болды.
10 сәуірде өткен виртуалды кездесуде Австралия, Корея Республикасы, Түркия және Америка Құрама Штаттары арасында тәжірибе алмасу болып өтті.
Төраға мен қатысушылар жоспарланған және таяудағы ақпараттық-ағартушылық іс-шаралар туралы жаңартылған ақпаратты ұсынды. Шығыс Кариб мемлекеттері ұйымы 26 мамырда Канада және халықаралық сауда палатасымен бірге Шығыс Кариб елдері мен ДСҰ-ның басқа да мүдделі мүшелері үшін өткізетін вебинар туралы айтты. Оның мақсаты ішкі реттеу туралы жүргізіліп жатқан келіссөздер туралы хабардарлықты арттыру және экспорттың бәсекеге қабілеттілігі мен тиімділігін арттыру үшін осындай ережелерді іске асырудың маңыздылығын атап өту болып табылады. Іс-шара сондай-ақ сауда саласындағы басшылық мүшелерінің өкілдерін МК12 үшін осы маңызды мәселе туралы хабардар етуге мүмкіндік береді.
Төраға қызмет көрсету саласын ішкі реттеу мәселелері бойынша 6 мамырда өткен вебинарға өзінің қатысуы туралы хабарлай отырып, Азия кәсіпорындары қызметтер саудасының ашықтығы мен болжамдылығын арттыруды аса маңызды міндет деп санайтынын атап өтті. Іс-шара Аделаида университетінің халықаралық сауда институтымен, қызметтер саудасы бойынша австралиялық дөңгелек үстелмен, қызметтер саудасы бойынша Еуропалық Форуммен және қызметтер саудасы бойынша Азия-Тынық мұхит коалициясымен бірлесіп ұйымдастырылды.
Келесі кездесу 10 маусымға жоспарланған.
11 мамырда, 15 шілдеге жоспарланған министрлердің кездесуі қарсаңында, балық аулауды субсидиялау жөніндегі келіссөздердің төрағасы Колумбия Елшісі Сантьяго Уиллс мырза ДСҰ мүшелерінің өзара келісімге келуіне бағытталған жаңа мәтін жобасын ұсынды. Мәтін мүшелердің ұжымдық жұмысына негізделген және балық аулауға зиянды субсидияларды шектеу мұхиттардың тұрақтылығын қамтамасыз етуге қатысты одан әрі талқылау ережелерін қарастырады.
Оның мәлімдемесіне сәйкес, жаңа мәтін жобасының мақсаты – 15 шілдеде өтетін министрлердің кездесуінде ұсынылатын мәтіннің соңғы нұсқасымен жұмыс істеуге негіз болу. Министрлердің Буэнос-Айресте ортақ мұхиттардың сау ортасын қамтамасыз етуге елеулі үлес қосулары үшін сол шешімді өршіл және теңгерімді нәтижелерімен таң қалдыратындай осы проблеманы жедел шешудің ортақ жолын пайдаланулары қажет.
2017 жылы Буэнос-Айресте өткен ДСҰ-ның 11-ші министрлік конференциясының мандатына және БҰҰ-ның Тұрақты даму мақсаттарының 14.6-міндетіне сәйкес келіссөздерге қатысушылардың алдына заңсыз, тасымалданбайтын және реттелмейтін балық аулауға субсидияларды алып тастау міндері бойынша келісімге қол жеткізу және артық қуаттар мен артық ауланудың пайда болуына ықпал ететін балық аулауға субсидиялардың белгілі бір нысандарына тыйым салу міндеті қойылды. Сонымен қатар, ерекше және сараланған режим мұндай келіссөздердің ажырамас бөлігі болып табылады.
Төраға жоба үйлестірушімен жұмыс аясында ұсынылған немесе кездесулер мен консультациялар кезінде көрсетілген ДСҰ мүшелерінің ұсыныстарын көрсететінін атап өтті. Барлық мәтін талқылануы қажет, оның нәтижелері бойынша мүшелер ашық қалған мәселелерді шешуі керек.
Келесі аптада мүшелер келісу қиын болатын негізгі мәселелерді анықтауға мүмкіндік алады, содан кейін 24 мамырдан бастап олар апта сайын жиналады. Әр апта мәтіндегі белгілі бір сұраққа арналады.
Ол бұл оңай болмайтынын атап өтті. 164 мүше консенсусқа қол жеткізуі керек, бірақ бұл мүмкін. Бір жақсысы – сіз жұмыс істей алатын толық мәтін бар. Енді мәре сызығына қарай жылжудың уақыты келді.
Мәтін жобасының жаңа нұсқасын мына сілтеме бойынша алуға болады: https://docs.wto.org/dol2fe/Pages/SS/directdoc.aspx?filename=q:/TN/RL/W276.pdf&Open=True
Төраға өтінішінің толық мәтінін мына сілтеме бойынша алуға болады: https://docs.wto.org/dol2fe/Pages/SS/directdoc.aspx?filename=q:/TN/RL/W276A1.pdf&Open=True